deutsch englisch spanisch französisch italienisch
Ausschnitt aus der Tabula Peutingeriana - Rom

Tabula Peutingeriana – Einzelanzeige

Toponym TP (aufgelöst):

Agmonia

Name (modern):

Ahat Köy / Ahatköy

Bild:
Zum Bildausschnitt auf der gesamten TP
Toponym vorher XXXV     Cocleo     
Toponym nachher XXV     Aludda     
Alternatives Bild ---
Bild (Barrington)
Großraum:

Asia Minor

Toponym Typus:

Ortsname ohne Symbol

Planquadrat:

8B3

Farbe des Toponyms:

schwarz

Vignette Typus :

---

Itinerar (ed. Cuntz):

 

Alternativer Name (Lexika):

 

RE:

Akmonia 1

Barrington Atlas:

Akmonia (62 C4)

TIR / TIB /sonstiges:

Akmonia (TIB 7, 175f)

Miller:

Agmonia

Levi:

 

Ravennat:

Acmonia (p. 31,26)

Ptolemaios (ed. Stückelberger / Grasshoff):

Ἀκμωνία (5,2,24)

Plinius:

 

Strabo:

 

Datierung des Toponyms auf der TP:

Römische Republik

Begründung zur Datierung:

Ort belegt seit dem 1. Jh. v. Chr. (Alexander Polyhistor und Cicero).

Kommentar zum Toponym:

Namensform nur hier belegt, verschrieben aus Acmonia, vielleicht durch Verwechslung von Maiuskel C und G.

Übliche Namensformen:
- Ἀκμωνία Ptol. 5,2,24
- Ἀκμονία Steph. Byz. Ἀκμονία· πόλις Φρυγίας, ὡς Ἀλέξανδρος ὁ πολυίστωρ ἐν γ Περὶ Φρυγίας (Alex. Polyhist. FGrHist 273 F 73). κτίσαι δ´ αὐτὴν Ἄκμονα τὸν Μανέως … Ἀκμονίτης δὲ ἀπὸ τῆς Ἄκμονος γενικῆς. Ἀκμόνεια, ἀφ´ ἧς Ἀκμονειάτης.
- Acmonia Rav 2,19 p. 31,26
- spätere Form Ἀκμόνεια, als alternative Namenform von Steph. Byz. aufgeführt (s. o.); ACO 173 u. ö.
- Ἀκμῶνα Hierokl. 667,10

Stadt in Phrygia Pacatiana an der Straße von Dorylaeum (8B3 Dorileo) nach Philadelphia (8B4 Philadelfia), in Wirklichkeit ssw. der vorangehenden Station 8B3 Cocleo/Kotiaeion gelegen.
Steph. Byz. s. v. nennt als myth. Gründerheros Akmon, den Sohn des Meneus.
Ob es sich um eine seleukidische Gründung handelt ist zweifelhaft (skeptisch Cohen 1995, 277 mit Lit.).
In römischer Zeit gehörten die Acmonenses zum Gerichtsbezirk von Apamea (Cic. Flacc. frg. 34; Plin. 5,106).
Seit dem 5. Jh. nachgewiesen als Bistum in Phrygia Pakatiane (Suffragan von Laodikeia, s. TIB 176).

Archäolog. Reste: Langestreckter Siedlungshügel im SW von Ahat, wo noch Mauerreste erkennbar sind. Im Dorf zahlreiche röm. und frühbyz. Spolien sowie spätantike u. frühbyz. Inschriften. Spolien auch in umliegenden Dörfern (s. TIB 176 mit älterer Lit.); Fußbodenmosaik, durch Raubgrabungen teilweise zerstört (s. Başgelen 2000, 24).
Für die neue Grabungsergebnisse s. Dinç/Taştemür 2019.
Zur Forschungsgeschichte s. auch https://akmoniaantikkenti.com/arastirma-tarihcesi/.

Bibliographie unter https://akmoniaantikkenti.com/yayinlar/.

Münzen Head HN 556.
Inschriften CIG 3858ff; Buckler/Calder/Chambers Guthrie 1933 = MAMA IV; Varinlioglu 2006; Thonemann 2010.

Meilenangabe nach Aludda: XXV (25).



Miller, Itineraria, Sp. 720:
Agmonia, Acmonia (Ra), Ἀκμῶνα (Hl), ὁ Ἀκμωνίας - Ἀκμωνείας (ne), Acmonia (Steph, Pt, Cic pro Flacco, Pl, Münzen), zum Gerichtssprengel von Apamea gehörig (Pl); - Ἀγορά (I: CIL III 7049); j. Ahatköi, Ruinen (Ramsay 1895). Iss: CIL III 360. 7049. 7170. 12236.
35. Die Entfernung ist in der Ta zu gering, sie beträgt 65 bis 70.
-. Es fehlt eine Zwischenstation, j. bei Altüntasch. Hier wurde 1 Meilenstein gefunden mit der Entfernung 35 [von Acmonia]: CIL III 7169.
In Islamkiöi 1 Meilenstein vom Jahre 317/323 mit Entfernung 11 [ab Acmonia] gefunden: CIL III 7170.
[30].

Literatur:

Başgelen, N.: Die gestohlene Vergangenheit, verlorenes Erbe: Akmoneia (Ahatköy) -Mosaiken, Archäologie und Kunst 22 (2000), 23-25

Buckler, William Hepburn/Calder, William Moir/Chambers Guthrie, William Keith: Monuments and Documents from Eastern Asia and Western Galatia (= Monumenta Asiae Minoris Antiqua IV), Manchester 1933.

Cohen, Getzel M.: The Hellenistic settlements in Europe, the Islands and Asia Minor I, Berkeley u. a. 1995, 277.

Dinç, Münteha/Taştemür, Emre (Hgg.): Akmonia: Antik Phrygia´nın merkezinde bir kent. 2014-2017 yılları arasındaki arkeolojik yüzey araştırmalarının sonuçları, Ankara 2019.

Giannakopoulos, Nikos: The Gerousia of Akmonia, Gephyra 10 (2013), 13-31.

Hirschfeld, Gustav: Akmonia 1, RE 1,1 (1893), 1174.

Miller, Itineraria, Sp. 720.

Ramsay, W. M: The Cities and Bishoprics of Phrygia, Journal of Hellenic Studies 4 (1883), 370-436.

Robert, Louis: Nonnos et les monnais d´Akmonia de Phrygie, Journal des savants (1975), 153-192.

Thonemann, Peter: The Women of Akmoneia, Journal of Roman Studies 100 (2010), 163-178.

Varinlioglu, Ender: Five inscriptions from Acmonia, Revue des études anciennes 108 (2006). 355-373.

Wilson, Mark: Die biblische Türkei: jüdische und christliche Stätten in Kleinasien, Istanbul 2014, 281-283.

   [Standard-Literatur-Liste im PDF-Format]

Letzte Bearbeitung:

12.12.2022 16:47


Cite this page:
https://www1.ku.de/ggf/ag/tabula_peutingeriana/trefferanzeige.php?id=1280 [zuletzt aufgerufen am 18.09.2024]

Impressum Datenschutzerklärung